Classic Travel - by Malgosia and Jurek Majcherczyk

Relacja Podróży - Jan Gać

Podróż uwzględniająca Gwatemalę, Honduras, Belize i Półwysep Jukatański to podróż do ojczyzny Majów, tych starożytnych, ale i współczesnych. Jest to wyprawa jedyna w swoim rodzaju, ze względu na to, że pozwala połączyć przeszłość ze współczesnością. Majowie, jako jedyny lud Ameryki, przetrwał ze starożytności po nasze czasy w swej etnicznej jedni. Nigdy nie przemieścił się z raz zasiedlonych rejonów, pozostał na swej ziemi. A ta jest ogromnie zróżnicowana pod względem geograficznym, geologicznym, klimatycznym, krajobrazowym. Wyruszając ze stolicy Gwatemali, rozległego dziś miasta o ambicjach metropolii, wnikamy w samo serce ojczyzny Majów z rejonu gór południowych. Te zaś, Sierra Madre del Sur, sięgają 4 tysięcy m n.p.m., To w tych cudownych górach obfitujacych w wulkany znajduje się bajecznie kolorowe Jezioro Atitlan, na którego brzegach powstały liczne wioski i drobne miasteczka, jak San Anton, metryką sięgające wielu stuleci sprzed konkwisty. Dziś w każdym z nich turysta znajdzie zabytkowy kościół, często budowany w XVI wieku na miejscu pogańskiej świątyni. Przy każdym z kościółów podziwiać można liczne stragany z ręcznie wyszywanymi w barwne kwiaty makatami, kilimami, obrusami i narzutami, by nie wspomnieć o innych dziełach ludowego rękodzielnictwa Indian z gwatemalskich gór. A ci przybywają setkami na cotygodniowy, niedzielny targ do jakże malowniczego miasteczka Chichicastenango! To miasto odsłania przed zachwyconym turystą malowniczą codzienność majańskiego życia, ich zachowania, ich sposób bycia, ich nie zmienione od wieków szlachetne rysy twarzy. Tuż obok znajduje się czarujące, jedyne w swoim rodzaju, jedno z najpiękniejszych miast obu Ameryk – Anigua Guatemala – miasto zburzonych przez trzęsienie ziemi kilkudziesięciu barokowych kościołów, w większości po dzis dzien pozostających w stanie malowniczej ruiny. To barok obnażony. Miasto romantycznych dziedzińców skąpanych w gąszczu tropikalnej roślinności, z szemrzącą fontanną pośrodku.  Z kulturowego rejonu gór południowych chłonny piękna turysta kieruje się ku kulturowemu rejonowi Równin Środkowych, gdzie znajdują się niezliczone obiekty archeologiczne, z Tikalem na pierwszym miejscu. Jadąc tam, drogami niczym w tropikalnym ogrodzie, koniecznie należy odwiedzić Honduras, gdzie znajduje się zespół Copan - niezwykle ważne miasto starożytne. Doliną rzeki Motagua docieramy nad Morze Karaibskie, do Puerto Barrios. Stamtąd łodzią motorową po godzinnym rejsie wzdłuż tropikalnego wybrzeża docieramy do Livingston, miasta zamieszkiwanego przez czarną ludność Garrifuna, słynącą ze śpiewów, muzykowania i tańców w rytm dźwięków tam-tamów. Chciałoby się tu pozostać, w zawieszonym na wysokim klifie hotelu, w oprawie egzotycznych kwiatów, z widokiem na Rio Dulce. To tą rzeką płyniemy przez dwie godziny w głębokim kanionie otoczonym scianą tropikalnego lasu, bielejącego od białych hieronów cierpliwie wysiadujących na gałęziach drzew.

Przy moście na rzece Rio Dulce oczekuje już nas autobus, którym wyruszamy w głąb Petenu, nad piękne jezioro Peten Itza z wysepką Tayasal pośrodku. To stąd udajemy się do jednych z najbardziej majestatycznych ruin świata Majów – do Tikalu. Znajdują się tu piramidy wyższe aniżeli najwyższe z drzew tej najprawdziwszej dżungli, objętej statusem parku narodowego. Ze szczytu jednej z nich można objąć wzrokiem jakby pół Petenu, krainy wiecznie zielonych lasów tropikalnych.

Z Tikal podążamy do granicy Gwatemali z Belize, by po jej przekroczeniu ponownie spotkać się z jakże romantycznym zespołem ruin majańskiego miasta – Xunantunich. Po spędzeniu nocy w miejscowym hotelu wyruszamy w podróż przez ten egzotyczny, anglojęzyczny kraj, wieloetniczną enklawę w jednorodnym świecie Majów. Słuchając porywającej historii tej ziemi docieramy do rzeki New, którą przez ponad godzinę płyniemy szybką łodzią motorową do Lamanai, kolejnych ruin zagubionych w lesie palmowym.

W Belize przekraczamy granicę z Meksykiem, by wniknąć już w kulturowy rejon Majów z równin północnych. Półwysep Jukatański otwiera się rozległą plaformą zbudowaną z wapienia i kredy. Z takiego właśnie budulca powstały tu niezliczone miasta. Zwiedzamy najciekawsze z nich, jak Xpujil i Becan w drodze do Palenque. Każde z tych miast jest inne, każde wyróżnia się odmienną architekturą. Najbardziej zachwycający jest wygląd Palenque w stanie Chiapas, zespół piramid i świątyń bielejących na tle intensywnie zielonej ściany tropikalnych lasów. Z Palenque udajemy się nad Zatokę Meksykańską, by przez Champoton dotrzeć do Campeche, jedynego w Meksyku miasta otoczonego murami w obawie przed piratami. Miasto jest przeurocze, o kolonialnej architekturze ze wspaniałą katedrą o dwóch wieżach górujących nad miastem. Drugim, podobnym miastem obfitującym w zabytki kolonialne, cudownie prezentującym się po zmierzchu, jest Merida, zamieszkana przez niezwykle radosną i przyjazną ludność pochodzenia indiańskiego i kreolskiego.

Okolice Meridy to zagłębie architektury majańskiej. Spośród bogactwa obiektów wydobywamy najciekawsze: Uxmal, Kabah i Mayapan. Każda z tych miejscowości obrazuje inne doświadczenia tego starożytnego ludu, inną architekturę cechującą się niezwykle bogatym zdobnictwem. Jadąc w kierunku zachodnim docieramy z Meridy do Izamal, miasta malowanego na pomarańczowo, gdzie znajduje się wzniesiony na miejscu najważniejszej piramidy i świątyni Majów na Jukatanie kościół i klasztor franciszkański - największy i najważniejszy obiekt kultu Matki Boskiej, odwiedzony przez Jana Pawła II w 1993 roku. Stąd już blisko do Chichen Itzy, jedynego u Majów miasta dwukulturowego- majańskiego i tolteckiego. Jakie wspaniałe i jakie różnorodne są tu budowle! Od miejscowej cenoty, świętej studni Majów, kierujemy się ku wybrzeżom Morza Karaibskiego. Zwieńczeniem naszej wędrówki po ruinach Majów sa odwiedziny w Tulum, w mieście raczej skromnym, w porównaniu do budowli Chichen Itzy, za to cudownie usadowionym na klifie stromo opadającym w turkusowe wody Morza Karaibskiego.

To plaże tego morza na Riviera Maya będą teraz przez trzy noce gościły wędrowców, którzy pełni wrażeń z poznawania jednej z największych cywilizacji starożytnego świata Ameryki, powrócą do rzeczywistości wzbogaceni wiedzą i przeżyciami.

Jan Gać

Dzień 1  Przelot do Gwatemala City

Przelot do Guatemala City. Przejazd do hotelu na pierwszą noc.

Dzień 2  Przejazd: Gwatemala City – Jezioro Atitlan – Anitigua

Po śniadaniu przejazd nad Jezioro Atitlan. Rejs łodzią po jeziorze z miasteczka Panajachel do San Antonio, a następnie krótki przejazd do miejscowości Chichicastenango, słynącej z jarmarków. Po zakupach pojedziemy do Antigua Guatemala - pierwszej stolicy Gwatemali, nazwanej przez UNESCO "Kolonialnym Monumentem Ameryki". Antigua jest doskonałym miejscem do poznania historii tego fascynującego kraju. Po zakwaterowaniu w hotelu zobaczymy Plaza de Armas, muzeum kolonialne, Katedrę, szlifiernię jadeitu. Wieczorem obiad powitalny. (B,D)

Dzień 3  Przejazd/Zwiedzanie: Antigua – Copan / Honduras

Pierwszy dzień zwiedzania zabytkowych ruin, z kultury Majów, która zajmowała te tereny ponad tysiąc lat temu. Rozpoczniemy całodziennym wyjazdem do słynnych ruin Copan, znajdujących się w granicach Hondurasu. Po zakwaterowaniu w hotelu, rozpoczniemy zwiedzanie ruin miasta Majów Copan. Zobaczymy tutaj jedne z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych "steli" pokrytych jeszcze częściowo widocznymi malowidłami (jedyne na całym obszarze kultury Majów). Zobaczymy budowle otaczające "Plac Ceremonii”, w tym hieroglificzne schody zbudo-wane z około 2,500 skalnych bloków pokrytych płaskorzeźbami oraz boisko do ceremonialnej gry kauczukową piłką. Kolacja i nocleg w naszym hotelu w Copan. (B,D)

Dzień 4  Zwiedzanie/Przejazd: Copan – Quiringa – Livingston / Gwatemala

Od rana kontynuacja zwiedzania ruin Copan. W południe przejazd do Livingston w Gwatemali. Po drodze (o ile czas pozwoli) zwiedzimy ruiny niedużego, ale ważnego w historii Majów miasta Quiringa, niegdyś mocno związanego z Copan. Z Portu Barrios do Livingstone popłyniemy łodziami. Nocleg i kolacja w motelu.  (B, D)

Dzień 5  Przejazd: Livingston – Rio Dulce – Tikal

Po śniadaniu dalszy przejazd na północ do prowincji Flores, w której znajduje się Park Tikal z ruinami ogromnego miasta Majów. Po zakwaterowaniu w lokalnym hotelu rozpo-czniemy zwiedzanie słynnych ruin Tikal.  Ze wszystkich miast Majów - Tikal jest najbardziej "odkopany" i archeologicznie przebadany, 4 tysiące budowli zajmuje powierzchnię 16 km2 całkowicie porośniętych tropikalnym lasem. Po zwiedzeniu, powrót do hotelu na kolację i nocleg. (B,D)

Dzień 6  Przejazd: Tikal – San Ignacio / Belize

Po śniadaniu kontynuujemy zwiedzanie Tikal. W południe rozpoczniemy przejazd do granicy z Belize. Po jej przekroczeniu, krótki przejazd do turystycznej miejscowości San Ignacio, w poblizu, której znajdują się ceremonialne ruiny Xunantunich ("Xunantunich" tłumaczy się jako "kamienna kobieta"), położonych na dolomitowym wzgórzu. Stoi tutaj kilka ogromnych piramid dominujących nad okolicą. Kolacja i nocleg w naszym hotelu. (B,D)

Dzień 7  San Ignacio – Chetumal / Mexico

Wczesnym rankiem rozpoczniemy przejazd przez Belize. Krótkie zwiedzanie Belize City. Kontynuujemy przejazd do niedawno udostępnionych dla turystyki ruin Lamanai. Po dojechaniu do miasteczka "Orange Walk", rozpoczniemy godzinny przejazd motorową łodzią po "New River", która doprowadzi nas w głąb dżungli do świętego miasta Majów. „Lamanai”, co tłumaczy się jako „zanurzający się krokodyl”, zostało założone blisko 3,500 lat temu i było jednym z największych centrów sakralnych Imperium Majów. Miejsce to było zamieszkiwane przez tamtejszą ludność aż po lata 1890. Lunch w czasie zwiedzania. Po zwiedzaniu rozpoczniemy powrót rzeką, a następnie przejazd drogą do granicy z Meksykiem do miasta Chetumal.  Nocleg w hotelu Holiday Inn. (B,L)

Dzień 8  Przejazd: Chetumal – Becan – Xpujil – Palenque

Wczesnym rankiem rozpoczniemy całodzienny przejazd z Chetumal, stolicy prowincji Quintana Roo, do Palenque w prowincji Chiapas, leżącego po wschodniej stronie półwyspu Jukatan. Po drodze zwiedzimy ruiny małych, ale bardzo ciekawych miejsc sakralnych w Becan i Xpujil. Kolacja i nocleg w hotelu w pobliżu Palenque. (B,D)

Dzień 9  Zwiedzanie Palenque i przejazd do Campeche

Od rana zwiedzanie Palenque, kompleksu świątynno-ceremonialnego, którego powstanie datuje się na początek V wieku. Wśród ruin największą sensacją jest tzw. Świątynia Inskrypcji. Zbudowana została na piramidzie schod-kowej o wysokości 16 m złożonej z 9 stopni. Po obu stronach wejścia wykuto 620 hieroglifów, od nich pochodzi nazwa świątyni. We wnętrzu świątyni odkryto sarkofag ze szkieletem Pakala Wielkiego, władcy Palenqué. Twarz władcy przesłonięta była jadeitową maską. Płyta wierzchnia pokryta jest reliefem wyobrażającym postać mężczyzny spoczywającego na masce boga ziemi i śmierci. Mężczyzna spogląda na krzyż Majów zakończony ciałami węży. Wedle innej znanej interpretacji płaskorzeźba przedstawia męż-czyznę w rakiecie. Po zwiedzeniu tego pełnego tajemnic miejsca, wyruszymy w podróż do nadmorskiego miasteczka Campeche, stolicy stanu o tej samej nazwie. Obiad i nocleg w hotelu. (B,D)

Dzień 10  Przejazd do Meridy i zwiedzanie Uxmal i Kabah

Dzisiejszy dzień będzie wypełniony zwiedzaniem dwóch fascynujących ruin - Uxmal, uważanego za arcydzieło architektury Majów i Kabah, sakralnego centrum ze świątynią masek. Obiad i nocleg w hotelu w centrum miasta. (B,D)

Dzień 11  Merida – Mayapan – Izamal – Merida

Od rana zwiedzanie kolonialnego centrum Meridy - stolicy stanu Jukatan, wzniesionej na ruinach osady Majów. Zobaczymy m.in. najstarszą katedrę na kontynencie amerykańskim. Następnie przejedziemy do Mayapan, gdzie zobaczymy m.in. jedną centralną piramidę będącą mniejszą wersją tzw. Castillo z Chichen Itza oraz kilka mniejszych budowli służących mieszkańcom jako świątynie lub pałace. W Izamal, jednym z ważniejszych ośrodków kultury w okresie prekolumbijskim, zobaczymy między innymi doskonale rozwiniętą sieć dróg, świadczącą o potędze politycznej i religijnej miasta. Pod koniec epoki postklasycznej (XV w) miasto zostało opuszczone i Hiszpanie zastali je prawie niezamieszkane. W XVI w. Hiszpanie zbudowali na szczycie piramidy kosciół i klasztor franciszkanów Convento de San Antonio de Padua, który w roku 1993 odwiedził Jan Pawel II. (B,D)

Dzień 12  Merida – Chitzen Itza – Tulum

Cały dzień przeznaczony na dojazd i zwiedzanie słynnych i najbardziej odrestaurowanych ruin na Jukatanie, Chitzen Itza, która od VII do VIII wieku była (z przerwami) stolicą Imperium Majów. Monumentalne piramidy i budowle oraz ogromna skalna studnia, do której wrzucano sakralne ofiary, wywołują podziw i respekt. Po zwiedzaniu przejazd do Tulum. Kolacja i nocleg w hotelu. (B,D)

Dzień 13  Tulum – Cancun

Po śniadaniu zwiedzanie Tulum, słynacego ze wznoszących się ponad białą plażą i turkusowym Morzem Karaibskim ruin budowli z czasów schyłku cywilizacji Majów. W czasach swej świetności Tulum pełniło rolę fortecy oraz portu i nazywane było Miastem Świtu lub Odnowy. Po krótkiej kąpieli wyruszymy w podróż do Cancun. Po zakwaterowaniu w hotelu na plaży, czas na odpoczynek. Kolacja i nocleg w hotelu. (B,D)

Dzień 14  Cancun: Wolny Dzień

Cały dzień przeznaczony na odpoczynek na plaży lub zakupy. Wieczorem pożegnalna kolacja. (B,D)

Dzień 15  Wylot z Cancun

Po śniadaniu przejazd na lotnisko.

Wyjaśnienie skrótów: B - Śniadanie; L - Lunch; D - Kolacja/Obiad

Majowie

Grupa ludów indiańskich zamieszkujących południowo-wschodni Meksyk (półwysep Jukatan i stan Chiapas), Gwatemalę, Belize i zach. Honduras. Majowie byli twórcami wysoko rozwiniętej cywilizacji, której początki sięgają okresu preklasycznego późnego (400 p.n.e.–250 n.e.), wg chronologii przyjętej dla kultur Mezoameryki. Główne osiągnięcia cywilizacji Majów w dziedzinie architektury stanowiły monumentalne zespoły przestrzenne, złożone ze świątyń na wysokich piramidach schodkowych, pałaców, tarasów, dziedzińców i kamiennych boisk do gry w piłkę, oraz zastosowanie w budownictwie tzw. fałszywego sklepienia; W dziedzinie sztuki – ozdoby ze stiuku, malowidła ścienne, rzeźby i płaskorzeźby z kamienia, drewna i kości, polichromowana ceramika oraz wyroby złotnicze. Majowie rozwinęli pismo hieroglificzne i dwudziestkowy system liczbowy, prowadzili obserwacje astronomiczne i posługiwali się precyzyjnymi systemami rachuby czasu.

Jezioro Atitlan

Jezioro naturalne w południowo-zachodniej Gwatemali, otoczone przez trzy wulkany:San Pedro, Toliman, Atitlán. Jezioro zasila uprawy kawy, zboża, cebuli, fasoli, dyni, pomidorów, ogórków, czosnku, chile verde, truskawek i awokado. Zbiornik jest bogaty w faunę, która stanowi ważne źródło żywności dla dużej części ludności.Jezioro jest pochodzenia wulkanicznego, wypełnia ogromną calderę utworzoną w wyniku wybuchu 84 tys. lat temu. Jest uważane za jedno z najpiękniejszych zbiorników naturalnych w świecie. W 1955 r. obszar wokół Atitlán stał się parkiem narodowym. Badania wykazały, że na dnie jeziora znajdują się pozostałości miasta Majów.

Copan

Miasto Majów położone w zachodniej części Hondurasu nad rzeką Río Copán. Tereny te były zamieszkiwane od ok. 1000 r. p.n.e.. Największy rozkwit miasta przypada na okres klasyczny rozwoju sztuki Majów, od V do VIII w., w którym to miasto stanowiło stolicę Państwa Majów. Miastem władała w tym okresie dynastia 17 królów, której założycielem był K'inich Yax K'uk' Mo'. Miasto zostało opuszczone po 900 r. Ruiny zostały odkryte w XVI wieku. Na podstawie prowadzonych badań szacunkowa liczba mieszkańców Copán z okresu świetności to 200 tys. osób. Było to jedno z największych i najważniejszych miast Majów. Centrum ceremonialne otoczone było dzielnicami mieszkalnymi, których liczba określana jest na 16. W centrum znajdowały się świątynie zbudowane na piramidach schodkowych, zespoły pałacowe, pięć wielkich dziedzińców oraz boisko do gry w pelotę. Najokazalsze schody prowadzące do centrum, zwane Schodami Hieroglifów, zbudowane zostały z 63 stopni, na których wyryto 2500 znaków (część schodów zapadła się w XIX wieku, są odtwarzane). Jest to najdłuższy zabytek piśmiennictwa Majów i zarazem najbardziej znany zabytek Copán. Reliefy wyryte na podstopnicach przedstawiają sceny z życia kolejnych władców. W północnej części Copán można podziwiać 20 stel (w mieście zachowało się 38 stel wykonanych z tufu wulkanicznego). Są to pomniki kolejnych władców w strojach ceremonialnych.

Tikal

Miasto Majów położone na terenie Gwatemali w pobliżu jeziora Petén Itzá. Najprawdopodobniej dawna stolica państwa Majów. Zostało założone w początkowym okresie klasycznym, w III wieku. Pierwotne centrum kulturowe znajdowało się pod silnymi wpływami Teotihuacán (do ok. 400 r.). W tym okresie rozpoczęto wznoszenie w mieście pierwszych piramid w stylu talud-tablero. Ukryte w dżungli ruiny zostały odkryte pod koniec XVII wieku przez hiszpańskich misjonarzy. Badania pozwoliły na odkrycie sześciu wysokich piramid schodkowych z wzniesionymi na nich świątyniami i innych grup budowli połączonych ze sobą drogami procesyjnymi. Wśród nich odkryto liczne stele upamiętniające kolejnych władców Tikál.

Palenque

Miejscowość położona w stanie Chiapas w Meksyku. W odległości ok. 7 km od niej w 1746 r. odkryto ruiny miasta Majów. Wśród ruin największą sensacją stała się tzw. Świątynia Inskrypcji. Zbudowana została na piramidzie schodkowej o wysokości 16 m złożonej z dziewięciu stopni. Szerokość świątyni wynosi 23,4 m. Wejścia do niej mieszczą się pomiędzy sześcioma filarami ozdobionymi dawniej postaciami wykonanymi ze stiuku. Nogi postaci wykonane były w formie głów węży (do dnia dzisiejszego pozostały jedynie fragmenty tej dekoracji). Po obu stronach wejścia wykuto 620 hieroglifów, od nich pochodzi nazwa świątyni. Stromy dach świątyni zwieńczony był ażurowym grzebieniem. Do innych zabytków odnalezionych w tym miejscu należą: Świątynia Hrabiego; Świątynie Krzyża, Słońca i Ulistnionego Krzyża – położone na piramidzie schodkowej zostały zbudowane najprawdopodobniej przez następców Pacala; ruiny pałacu – stanowią kompleks kilku budynków i trzech dziedzińców wzniesionych na przestrzeni życia kilku pokoleń, na sztucznej, szerokiej platformie (o wysokości 10 m. i wymiarach w rzucie 100 x 80 m.). W skład zabudowań pałacowych wchodzi też czterokondygnacyjna wieża; boisko do gry w pelotę; pozostałości kamiennego akweduktu, który prowadził wodę z rzeki Otulum.

Uxmal

Miasto Majów położone na terenie stanu Jukatan w Meksyku. Zostało założone w okresie renesansu Majów. Wśród ruin zachowały się liczne zabytki zaliczane do stylu Puuc. Wśród nich znajdują się: piramida schodkowa z Świątynią Czarownika (Świątynia Wróżbity); po zachodniej stronie Świątyni Czarownika, wokół kwadratowego placu, wzniesiono kompleks zabudowań zawierający 74 małe pomieszczenia; Pałac Gubernatora – niski, długi budynek wzniesiony ok. 987 r. najprawdopodobniej był pałacem królewskim; Dom Żółw; ponadto zachowały się ruiny budowli zwanych Domem Mnisze, Dom Starej Kobiety oraz boisko do gry w pelotę.

Chichén Itzá

Prekolumbijskie miasto założone przez Majów na półwyspie Jukatan około 450 roku. Zachowane zabytki w jego częściach południowej i zachodniej są związane z kulturą Majów, natomiast w części północnej - z kulturą Tolteków. Nazwa miasta pochodzi od dwóch świętych zbiorników, przy których zostało ono założone (nazwa Chichén Itzá znaczy Źródła Ludu Itzá). Zbiorniki te zwane cenote służyły od V wieku jako miejsce składania ofiar - Majowie wrzucali rytualnie łamane przedmioty. Największe budowle wzniesione zostały w okresie wpływów Tolteków. Powstały w tym czasie: największe na terenach Mezoameryki boisko do gry w ullamalitzli (o długości 150 m), El Castillo – świątynia Kukulkana (Świątynia Zamek), Świątynię Wojowników (Templo de los Guerreros), grupę Tysiąca Kolumn i Świątynię Jaguara.

Tulum

Miejscowość w Meksyku, na półwyspie Jukatan. Nieopodal ruiny prekolumbijskiego miasta Majów. Otoczone murem, położone na 12-metrowym klifie Morza Karaibskiego stanowi jedną z atrakcji turystycznych Wybrzeża Majów. Niewielka wioska rybacka Pueblo Tulum po ostatnich badaniach archeologicznych w latach 70. XX wieku prowadzonych przez amerykańskiego archeologa Arthur G. Millera zaczęła zyskiwać popularność. Efektem tego był wzrost liczby ludności. W latach 90. na skutek migracji było to najszybciej zaludniające się miejsce w Meksyku, co sprawiło, że w 2008 roku utworzono nową gminę w stanie Quintana Roo, a wieś zyskała prawa miejskie.

Cancún

Miasto położone w północnej części stanu Quintana Roo, w Meksyku, na wybrzeżu Morza Karaibskiego. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od Kaan kuum, co w języku Majów oznacza "gniazdo węży". Oprócz wypoczynku na plaży oferuje się turystom wypoczynek aktywny, czyli przede wszystkim nurkowanie. Obecnie jest to najbardziej luksusowa miejscowość wypoczynkowa w Meksyku.